Isı Sayaçları(Kalorimetre)
Kalorimetre Nedir?
Kalorimetre (Isı sayacı), merkezi ısıtma sistemi ile ısıtılan binalarda ve endüstriyel sistemlerde; gidiş ve dönüş hattı üzerinde oluşan sıcaklığı ve farkını sensörler aracılığıyla ölçen, aynı zamanda geçen su miktarını da hesaplayarak matematiksel formüller aracılığıyla harcanan toplam ısı enerjisini kilowatt cinsinden gösteren elektronik ölçüm cihazıdır.
Kalorimetre 3 ana unsurdan oluşmaktadır.
- Hesaplama Ünitesi
- Ölçme Birimi
- Sensörler
Kalorimetreler temelde ultrasonik ve Mekanik kalorimetre olmak üzere iki çeşit olarak üretilmektedir.
Ultrasonik kalorimetre Nedir ?
Hareketli bir mekanizma olmadan içinden geçen ısıtılmış su hızının ölçülmesi ile çalışan ölçü aletleridir. Hesaplama ünitesi ve sensörler mekanik kalorimetre ile benzerdir.
Mekanik Kalorimetre Nedir ?
Suyun hızını hassas bir mekanizmaya sahip pervane sistemi ile ölçen ve yine hesaplama ünitesi ve sensörlere sahip ölçü aletleridir.
Kalorimetre Ne İşe Yarar?
Sıcaklık , bir cismin sıcaklığının ya da soğukluğunun bir ölçüsüdür. Bir sistemin ortalama molekülerkinetik enerjisinin bir ölçüsüdür. (1)
Isı, belirli sıcaklıktaki bir sistemin sınırlarından, daha düşük sıcaklıktaki bir sisteme, sıcaklık farkı nedeniyle transfer edilen enerjidir. Isı da iş gibi bir enerji transfer biçimidir. Isı sistem sınırlarında ve geçiş hâlinde iken belirlenebilir. Her ikisi de birer eğri fonksiyonudurlar. Bir başka deyişle, ısı ve iş geçiş hâlindeki enerjilerdir. Isı sıcak bir maddenin soğuk maddeye ilettiği sıcaklığı sağlayan bir enerji türüdür.(2)
Isı sayacı ise aktarılan bu enerjinin ölçüldüğü cihazdır. Kullanım yeri genellikle, ısı transferi yapan cihazların ödemeye esas teşkil edecek şekilde tüketim değerlerinin belirlenmesidir.
Binalarda yaygın olarak kullanılması Binalarda Enerji Verilmiliği Kanunu’ndan(3) sonradır.
Isıtma ve soğutma sistemlerinde tüketilen ısı miktarının ölçülmesinde kullanılan cihazlardır. Merkezi ısıtma sistemine sahip, tesisat yapısı kolektörlü (mobil) sistemlerde kullanılır.
Isı sayacı, harici ve dâhili (kompakt sayaçlarda gövde üzerindedir) sıcaklık sensorları ile gidiş sıcaklığını ve dönüş sıcaklığını ölçerek arasındaki farkı hesaplar. Aynı zamanda geçen debiyi de anlık olarak ölçerek tüketilen enerjiyi bulur.
Kalorimetre üç ana bileşenden oluşur.
- Debimetre: Dairenin radyatörlerinde dolaşan ısıtma suyu miktarını ölçer.
- Sıcaklık Sensor Çifti: Isıtma suyunun daireye girmeden önceki sıcaklık değerini ve radyatörlerde dolaştıktan sonra daireden çıkış sıcaklık değerini ölçer.
- Hesaplama Ünitesi: Tüketilen ısı miktarını hesaplar ve geçmiş dönem tüketim miktarlarını hafızasında saklar.
Kalorimetre Hesaplaması Nasıl Yapılır ?
Kalorimetre İle Enerji Giderleri Paylaşımı
Artan enerji maliyetlerinin en büyük gider kalemlerinden biri haline geldiği günümüzde, enerjinin verimli kullanılmasını teşvik edecek ve yürürlükteki kanun ve yönetmeliklere uygun herkezin sadece kendi kullandığı kadar ödemesini sağlayacak bir sistemdir.
Kalorimetre (ısı sayacı) tek kolonlu (yeni binalar) da ısı giderlerinin paylaştırılması için sadece ilk datanın alındığı cihazdır.
5267 sayılı “Enerji verimliliği Kanunu” ve 26847 sayılı yönetmelik gereği mevcut ve yeni yapılacak birden fazla bağımsız bölüme sahip merkezî veya bölgesel ısıtma sistemli ve sıhhî sıcak su sistemli binalarda, ısıtma ve sıhhî sıcak su giderlerinin, bağımsız bölüm kullanıcılarına nasıl paylaştırılması gerektiğini usûl ve esasları belirlemektir. Yönetmeliğe göre;
Merkezi ısıtma sistemlerinin ısı giderleri aşağıdaki hesaplamalara göre paylaştırılır.
Kalorimetrenin kullanılması durumunda hesaplama:
- P1 = 0,70 x M x( S1/St+ S2/St+S3/St+……..Sn/St ) P2 = 0,30 x M x(A1/At )
P = P1 + P2 M: Binanın toplam ısı tüketim tutarı (TL) - P: Bağımsız bölümün toplam tüketim tutarı (TL)
- Pır: Bağımsız bölümün ısı sayacına göre tüketim tutarı (TL)
- P2: Bağımsız bölümün ortak tüketim tutarı (TL)
- S: Bağımsız bölümde bulunan ısı sayacında okunan değer (TL)
- St: Binada bulunan bütün bağımsız bölümlerdeki ısı sayaçlarından okunan değerlerin toplamı
- A: Bağımsız bölümün kapalı kullanım alanı (m2)
- At: Binadaki bağımsız bölümlerin kapalı kullanım alanları toplamını (m2)
Merkezi sıhhi sıcak su sistemlerinde toplam sıhhi sıcak su giderleri, kullanıcıların ölçülen sıcak su tüketimlerine göre paylaştırılır.
Merkezi sıcak su sistemlerinde sıcak su giderlerinin paylaştırılması aşağıdaki şekilde uygulanır.
a) Binanın toplam sıhhi sıcak su tüketim maliyetinin (M) hesaplanmasında, sıhhi sıcak su üretimini sağlayan ısıtma sistemi, merkezi ısıtma sistemine bağımlı olduğu durumda;
Merkezi ısıtma sisteminin payı merkezi sıhhi sıcak su sisteminin tüketimi çıkartıldıktan sonra kalan bütün tüketim miktarıdır. Merkezi sıhhi sıcak su sisteminin yakıt tüketim miktarı (By); By=1,20xVx(tw-10) Şeklinde hesaplanır.
Bu durumda binanın toplam sıhhi sıcak su tüketim tutarı (M); M= By x F (TL) şeklinde hesaplanır.Burada;
- F: Yakıt birim fiyatı (TL)
- By: Merkezi sıcak su yakıt tüketim miktarı (katı ve sıvı yakıtlar için kg, gaz yakıtlar için m3 olarak alınır.)
- M: Binanın toplam sıcak su tüketim tutarı (TL)
- V: Tüketilen sıcak su hacmi (Lt)
- tw: sıcak su sıcaklığı (°C)
- HU: Tüketilen yakıtın alt ısıl değeri (katı ve sıvı yakıtlar için kcal/kg, gaz yakıtlar için kcal/m3 olarak Hu değerleri yakıtı sağlayan kuruluşlardan alınır.)
b) Sıcak su üretimini sağlayan ısıtma sistemi, merkezi ısıtma sisteminden bağımsız olduğu ve sıcak su sayaçlarının kullanılması durumunda hesaplama:
P1=0.80xMx(S/St) P2 = 0.20xmx(A/At) P = P1 + P2
- M: Binanın toplam ısı tüketim tutarı(TL)
- P: Bağımsız bölümün toplam tüketim tutarı (TL)
- P1: Bağımsız bölümün ısı sayacına göre tüketim tutarı (TL)
- P2: Bağımsız bölümün ortak tüketim tutarı (TL)
- S: Bağımsız bölümde bulunan ısı sayacında okunan değer (TL)
- St: Binadabulunan bütün bağımsız bölümlerdeki ısı sayaçlarından okunan değerlerin toplamı
- A: Bağımsız bölümün kapalı kullanım alanı (m2)
- At: Binadaki bağımsız bölümlerin kapalı kullanım alanları toplamını (m2)
BROŞÜRÜ İNDİRProduct Description
Sistem Özellikleri
İşlem Adımları
Teknik Özellikler
Cihazın Takılması
Menü
Sistem Özellikleri
Sistem Özellikleri
- Arka kapak söküldüğünde üzerindeki manipülayson butonu bir alarmı tetikler, resetlenmeyen bu alarm okuma esnasında telegramla birlikte aktarılır.
- El terminal ile okuma yapılabilir, taşınabilir kat istasyonu ile Bluetooth yardımıyla cep telefonu kullanarak payölçer üzerindeki bilgiler aktarılabilir.
- Kat istasyonunu destekler, kat istayonuna ayarlanan periyotlarla bilgi aktarır.
- Kurulumu kolaydır, kurulum için yapılması gereken sadece bir botuna basmaktir.
- Walk By okuma, yerinde M-Bus konvertör ile okuma ve GSM Modem ile uzaktan okuma imkanı.
- KC, KQ, KT değerleri kurulum esnasında ayarlanabileceği gibi, kurulum sonrasında da değiştirilebilir.
- Otomatik menzil hesabıyla çok uzakta bulunan kat istasyonlar ile haberleşmek için çıkış gücünü yükseltir, yakın mesafede bulunan bir kat istasyonu için çıkış gücünü azaltarak enerji tasarrufu sağlar.
- EN 834 normuna uygun olarak imal edilir.
- 10 yıla kadar pil ömrü ve pil azaldığında uyarı mesajı.
- Demant değerlerini kaydederek manipülasyon algılama.
- Türkçe okuma değerlendirme programı.
- Son 18 aya ait tüketim kaydı.
İşlem Adımları
Tüketim Değeri Hesabı
Tüketim değeri aşağıdaki formüle göre hesaplanır
Q = K ∫ ((TH-TA) ÷ 60)1.33
TA: Ortam Sıcaklığı
TH : Petek Yüzey Sıcaklığı
Q : Hesaplanan birimsiz tüketim değeri
K : Düzeltme Faktörü
Tmin : Petek ile oda sıcaklığı arasındaki min fark
Sıcaklık Ölçüm İşlem Adımları
- Çift sıcaklık sensörü ile ölçüm yapılır.
- Gerilim bölücü referans gerilimi açılır.
- NTC üzerine düşen gerilim ADC (analog/sayısal dönüştürücü) ile okunur.
- Bu sayısal değer sıcaklık değerine dönüştürülür.
- Gerilim bölücü referans gerilimi kapatılır.
Teknik Özellikler
| Teknik Özellikler | ATLAS Unical |
|---|---|
| Açık alanda okuma mesafesi | < 250 m |
| Veri protokolü | LCD / Wireless M-Bus/ LoRa RF |
| Frekans aralığı | 868 MHz |
| Çıkış gücü | < 5 mW |
| Koruma sınıfı | IP42 |
| Ağırlık | 0,076 kg |
Cihazın Takılması
Sıcaklık Ölçüm İşlem Adımları
- Isı payölçerin petek yüzeyinde takılacağı konum, petek yüksekliğinin 3/4 ve petek genişliğinin ortasında (PGx0,50) olmalıdır.
- Peteğin yüksekliği 47cm’den daha küçük ise ısı payölçer peteğin tam ortasına yerleştirilmelidir.
M-Bus’tan ve Pulse’den RF’e çevirici cihaz
- Kablolu M-Bus ile imal edilmiş sayaçlarınızı ya da Pulse çıkışlı kalorimetrelerinizi kablolama yapmaya son.
- Kablosuz M-Bus’ a çevirebilir, kablolama yapmadan kat istasyonu ile okuyabilirsiniz.
- Hergün 1 defa okuma yapılması halinde pil ömrü 8 yıldır, okuma sıklığı düşürülürek cihazın pil ömrü uzatılabilir.
Menü
Payölçer Ana Menüsü (Arka Kapak Açıkken)
